Þetta er trúlega mjög svipað því sem við höfum horfst í augu við á rúmum tveimur mánuðum, þ.e.a.s. svik, lygar og dómgreindarleysi og siðblindu örfárra einstaklinga. Það er, útrásargúrúanna og tiltekinna embættismanna sem hafa átt mjög einkennilegt elskandasamband í nokkur ár og stolið af þjóðinni gullum og gersemum með þeim hætti að barnabörnin mín verða gamalmenni þegar skuld sem þessir aðilar hafa skapað verður borguð. Vonandi misnotum við ekki til að auðvelda okkur hlutina, auðlindirnar sem liggja td. í vötnum, sjávaraffurðum og jarðhita, til hjálpar þessu óhuggulega pari sem hikar ekki við að vanvirða og fótumtroða allt sem venjulegu fólki er heilagt og kært. Mín áskorun til þessarar brátt skuldsettu þjóðar er að þið hættið ekki að trúa á mátt kærleikans þó á móti blási því það er afar auðvelt að vera fullur neikvæðis og annars óhugnaðar í viðlíka ástandi. Minnumst þess sem kemur fram í 23.Davíðssálmi, okkur ber, þrátt fyrir allt, að umbera, elska og trúa á kærleikann.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.

(Birtist í Velvakanda Morgunblaðsins - 16. desember 2008)

Öryrkjar og ellilíeyrisþegar

Það hefur sennilega ekki farið fram hjá neinum að ríkiskassinn er meira en fullur þessa stundina og er það vel. En þá segi ég bara, ef að þannig árar af hverju er þá ekki gert meira fyrir öryrkja, ellilífeyrisþega og aðra hjálparþurfi? Það ætti ekki að vera erfitt fyrir yfirmenn þessarar þjóðar að setja fingurna í ríkiskassann og rétta hluta af honum til þeirra sem minna mega sín í þessu samfélagi. Öðru eins og er nú eytt. Maður fær gæsahúð þegar maður heyrir tölurnar um hvað yfirmenn bæði hins opinbera og einkageirans fá í vasann. Nú er uppi á borðinu magnað mál sem ég hef margoft ýjað að og tekið á, sem er hið svívirðilega mál Breiðavíkurbarna gegn ríkinu. Þessi stofnun var rekin af því opinbera um árabil og þær hörmungar, sú svívirða og ógeð sem þarna fór fram verður aldrei bætt þessum blessuðu einstaklingum sem núna eru fulltíða menn fyrir utan þá 33 sem eru látnir fyrir aldur fram, flestir fyrir eigin hendi vegna myrkursins sem þessi fortíð skóp þeim. Þeir gátu ekki horfst í augu við framtíðina, eðlilega. Hvernig stendur á því að yfirmenn og opinberir starfsmenn með fullar hendur fjár halda að sér höndunum og eru að velta fyrir sér hvaða lúsarbætur þeir ætla sér að láta þessa einstaklinga hafa fyrir hrottafengna meðferð sem þeir fengu. Ég bara spyr eigum við ekki að taka höndum saman öll og finna leið til að gleðja þessa menn eftir allt sem þeir hafa farið á mis við í sinni barnæsku? Einn frægasti drykkjumaður þjóðarinnar, Lalli Johns, er Breiðavíkurbarn og eðlilega hefur hann ekki getað horfst í augu við lífið en það breytir því ekki að þessi maður gaf mér fyrir nokkrum árum það fallegasta nisti sem ég hef séð, með mynd af engli. Svo góður og vel gerður er hann þrátt fyrir þessa hroðalegu meðferð.

Og svo að öðrum málum. Það eru fleiri sem græða en ríkiskassinn því að lífeyrissjóðirnir hafa grætt að minnsta kosti 1700 milljónir og fá af slíku reiðufé trúlega yfir 300 milljónir í vexti á ársgrundvelli. Væri ekki eðlilegt að þessir risasjóðir létu þó ekki væri nema 1% af innkomunni renna til gamalmenna, öryrkja og þurfandi til kaupa á húsnæði? Spyr sá sem ekki veit.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.

(Birtist í Velvakanda Morgunblaðsins 29. febrúar 2008)

 
Leiðtogar og merkismenn

Það óhætt að segja að þjóðin hafi verið í spennu undanfarnar vikur, bæði vegna hruns alls efnahagskerfis okkar, sem er þyngra en tárum taki, og svo jafnframt vegna forsetakosninga í Bandaríkjunum þar sem styrinn stóð um svartan og svo hvítan mann, annar er maður á besta aldri og hinn eldri borgari. Maðurinn sem vann er demókratinn Obama og þetta eru náttúrulega stórkostlegar fréttir. Hann ætlar og mun  hafa áhrif á efnahagskerfi Bandaríkjanna sem er brýnasta þörfin í bili. Auðvitað vitum við að þeir þurfa líka og ekkert síður að gera út um þessar tvær stríðshrjáðu þjóðir, Írak og Afganistan, þar sem þeir eiga stóran hlut að máli. Vonandi lagast samband Bandaríkjamanna við Evrópu. Fyrir þá sem ekki vita má til gamans geta að Obama er 186 sm á hæð sem þykir býsna stórt en málið var að Lincoln var 193 sm en Bush ekki nema 180 sm.

Á undanförnum vikum hefur ýmislegt gengið á og það sem mér hefur fundist ógeðfelldast er umfjöllun fólks um einn merkilegasta stjórnmálamann síðari tíma, Davíð Oddsson. Sjálf er ég og var í allt öðrum flokki en hann, og var í framboði til Alþingiskosninga hér um árið. Samt sem áður er ekkert sem réttlætir það að þó eitthvað komi upp í samfélagi sem kallar á að sökudólgar séu fundnir, þá er rangt að taka einn mann, gera hann að sökudólgi fyrir heila þjóð vegna margar hluta sem eru axarskaftatengdir og koma ekki allir honum við. Davíð er þekkt ljóðskáld og var Bubbi kóngur í gamla daga. Hann á sér mjög merkilega sögu af allt öðrum toga sem við þurfum líka að muna eftir. Hann var forsætisráðherra árum saman og hefur gengt ótal störfum innan þings sem utan og ég leyfi mér að fullyrða að fáir núlifandi Íslendingar eru eins gáfaðir og merkilegir fyrir margra hluta sakir og þessi einstaki maður, Davíð Oddsson.

Íslendingar hafa verið andakt að undanförnu og ég verð að segja að eftir að hafa fylgst með umræðunni að sá maður sem ber höfuð og herðar yfir alla sem þurfa að uppfræða okkur þjóðina er merkilegur Alþingismaður sem heitir Pétur Blöndal. Hann er ekki bara stórgáfaður heldur hefur óvenjulegan hugsunarhátt og á auðvelt með að setja sig inn í hugarheim þeirra sem eru óupplýstir/ómenntaðir ekkert síður en þeirra sem eru menntaðir. Hann hefur einstaka hæfileika til að deila flóknum hlutum til okkar hinna á einfaldan og aðgengilegan máta. Heyr, heyr, Pétur Blöndal, haltu áfram þínu góða starfi.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.

(Birtist í Velvakanda Morgunblaðsins 23. nóvember 2008)
 

Kemur að skuldadögum

Eftir að hafa opnað leiðir fyrir útlendinga inn í landið þá stendur ekki á viðbrögðunum. Hingað hafa streymt og munu streyma, þúsundir útlendinga á næstu árum. Á tímabili komu um tvöhundruð nýir á mánuði. Ef að litið er yfir heiminn þá er það óumdeilanlegt að stærstur hluti fólks býr við hroðalegan skort. Mér finnst ekkert skrýtið að fólk sem hefur hugrekki, þor og dug, leggi leið sína til Íslands. Vitanlega er þetta fólk sett í lægstu störf þjóðfélagsins og það er allt í lagi þegar það á við tungumálaerfiðleika að stríða. En það er eitthvað óeðlilegt við það þegar slíkir hafa verið hér um hríð, náð að festa rætur og góðum tökum á íslenskunni að þeir fái ekki tækifæri til að nýta menntun sína eins og við sem búum hérna. En skúringakonulaun hér eru víst skömminni skárri en 25 þúsund krónur á ári eins og tíðkast t.d. útí Kongó.

Mér finnst að við þurfum að nýta menntun þessa fólks meira en raun ber vitni .Við megum halda við séum gáfaðasta þjóð í heimi.  Á síðustu tíu árum hefur trúlega margfaldast sá fjöldi sem útskrifast árlega úr háskólum landsins. Það hrun sem hefur átt sér stað efnahagslega í augnablikinu, er kannski ekki tilviljun og mögulega tengt þessum síðustu tíu árum ákveðinna háskólaborgara sem vaðið hafa út um hinn stóra heim, fjárfest hingað og þangað og eru svo að súpa seyðið af afleiðingum.

Það sem verra er að íslensk alþýða hefur verið plötuð til þess að taka stórfelld lán til íbúðarkaupa sem að auðveldlega hækka upp úr öllu valdi núna. Auðkýfingar geta vissulega tekið þessu, en lítilmagninn ekki. Þegar fasteignamarkaðurinn er skoðaður þá kemur í ljós að hann var í mikilli uppsveiflu og auðvitað fylgdi því mikil freisting fyrir hinn venjulega mann að leita að skjótfengnum lánum. En að skuldadögunum kemur og það er það sem er að gerast núna. Sveiflurnar í efnahagslífinu eru öllum óhagstæðar. Ríkir kunna að fela fé og geta því mögulega bjargað sér úr kreppunni en fátækir finna sjaldan leiðir því þeir kunna ekki neitt nema að taka lán sem geta haft hörmulegar afleiðingar í för með sér.

Ég skora á fólk að skoða hin helgu rit. Það vill svo til að ef við skoðum boðorð Móses, Orðskviði Salómons Davíðssonar og fagnaðarboðskap Krists, þá kemur einfaldlega í ljós að í heilagri ritningu má finna miklu betri leiðir og farsælli til þess að fylgja. Ekki síst í peningamálum og almennu siðferði og þannig eiga möguleika á farsælu og fengsælu lífi sem er eftirsóknarvert og gjöfult og eykur möguleika okkar á að fara rétt í gegnum þetta líf í stað þess að svíkja og pretta.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.

(Birtist í Velvakanda Morgunblaðsins 4. október 2008)
 

Hvað er mikilvægast

Eftir að hafa farið á dögunum í óvenjulega haustferð um landið austanvert, get ég varla orða bundist. Sá sem leiddi hópinn með frásögnum af landi og láði, var jarðfræðingur af eldri kynslóðinni, Guttormur Sigurbjarnason. Oft hef ég heyrt góða leiðsögn um landið okkar fallega en ekkert í líkingu við þetta. Guttormur var skýrmæltur, þaulkunnugur, skemmtilegur og frábær leiðsögumaður í orðsins fyllstu merkingu. Takk fyrir Guttormur.

 Þegar við lítum um heiminn þá vitum við að Ísland var fimmta ríkasta land í heimi en er það því miður ekki í dag, þá fer maður að hugsa um ekki bara fátækt heldur líka offitu. Ég heyrði á dögunum að börn væru orðin svo feit af skyndifæði, og endalausu tölvu- og sjónvarpsrugli í Bandaríkjunum að það þurfti að skipta út smáhestunum í Disney-World  fyrir hross af stærstu gerð til að bera þunga ungra barna. Eins gerðist það í skemmtigarði í Englandi að þar þurfti líka að skipta um leiktæki almennt vegna þess að börnin komust ekki lengur í þau gömlu. Úti í Bandaríkjunum býr þyngsta barn í heimi, sem var 189 kíló aðeins 7 ára gömul. Hún hefur reyndar með hjálp sérfræðinga grennst umtalsvert en þetta ýkta dæmi sýnir hvert stefnir ef ekkert er að gert. Það er nefnilega ekki bara efnahagurinn sem skiptir máli á síðustu tímum fallandi krónu heldur líka heilsan og hamingjan okkar, sem eru þegar upp er staðið þau atriði sem mestu máli skipta í lífinu fyrir utan kærleikann. Þ.e. hvernig líður okkur og hvað við ætlum að gera í framtíðinni. Ekki þýðir að líta til baka, það er ekki til neins. Ég hef verið að hugsa það að undanförnu, hvað það er sorglegt að í dag þarf að skammta gjaldeyri út úr landinu á meðan túristar sjást á Keflavíkurflugvelli fara úr landi með góss sem þeir hafa keypt á fáránlegu verði hérlendis. Það er gott að vita að einhver græðir á þessu ástandi. Ég man eftir því þegar ég var um 8 ára aldurinn ca.1960, en þá var gjaldeyrir skammtaður. Það er hryggilegt að vita til þess að sama ástand hafi skapast í dag og enn þá verra því allt er fallið og það er þyngra en tárum taki. Svo upp með kærleikann, hann er það eina sem dugar og er líklegur til að fleyta okkur í gegnum þetta.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.

(Birtist í Velvakanda Morgunblaðsins 24. október 2008)
 

Veðurfar, bankaleynd, einelti

Eins og þjóðin veit þá hafa verið erfiðir tímar snjólega séð víða um land, og ýmsar skelfingar gangast við eins og það sem er að gerast í Bolungarvík. Fólk á sama stað hefur þurft að rýma hús sín fjórum sinnum. Eins voru jarðskjálftar fyrir austan fjall fyrir nokkrum vikum. Hveragerði og Selfoss fóru ekki í varhluta af þessu og hlutir fóru út um allt. En það sem er sárt og okkur öllum ofviða er sú áþján sem örfáir ungir spjátrungar hafa vogað sér að skapa með því að nýta sér bankaleynd og koma okkur í skuldir sem þjóðin verður áratugi, jafnvel þrjár kynslóðir, að borga. Ég vona bara að Eva Jolie nái að upplýsa þessi mál, því hún er klár, sérstök og velmetin og sannfærð um það að þetta eru óhuggulegir og óréttmætir hlutir sem þessir fáu bjánar bera ábyrgð á.

Síðan vil ég fara út í aðra sálma er varða sjónvarpsþuluna Evu Maríu. Hún er afar fallegur einstaklingur, sérlega myndræn, einkennilega vel máli farin, greinilega afar upplýst og fengur að fá viðlíka starfskraft í lið sjónvarpsmanna. Um hana hefur verið skrifað á mjög neikvæðan hátt undanfarið og ég verð að segja að mér finnst öll þessi umfjöllun þar sem stúlkan er tekin fyrir og rökkuð ofan í skítinn, vera grófasta einelti sem ég hef orðið vitni að í áratugi. Ég segi bara: Eva María láttu ekki þetta fáránlega einelti trufla þig, haltu þínu striki. Þú veist að allt þarf að venjast og það tekur tíma að verða sjónvarpsstjarna og það er alltaf til fólk sem hefur nautn af því að gera lítið úr okkur. Er möguleiki á því að þú sért af hinni frægu Bergsætt? Þú lítur þannig út og undir hana falla mestu tónskáld, málarar og rithöfundar þjóðarinnar. Á meðal þessa fólks eru líka mestu dulrænu hæfileikar sem um getur og þetta fólk er einkennilega fagurt. Einelti er viðbjóður: í burtu með það!

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.

(Birtist í Velvakanda Morgunblaðsins 21. mars 2009)
 

Kynferðislegt ofbeldi

Stundum er það þannig í lífinu að maður veltir fyrir sér hvernig vissir hlutir séu framkvæmanlegir eða ekki. Ég fór að hugsa á dögunum um fána og í því sambandi fann ég út, sem þjóðin náttúrulega veit, að ef við flöggum fána í hálfa stöng og það er vindur, þá hreyfist hann til, ef við tökum hann ofar og þá í fulla stöng, þá blaktir hann líka ef það er vindur.

Þetta er fínt um fána, en á dögunum var taglhnýtingur einn með harmonikkuandlit í alltof þröngum gallabuxum, að halda því fram að að ein af sjö konum sem hafa kært viðkomandi fyrir gróft kynferðislegt misferli, hefði nauðgað sér.

Ég skil ekki hvernig hægt var að ná fána viðkomandi í hálfa stöng hvað þá í heila stöng, án þess að sérstakri aðferðafræði hafi verið beitt. Kannski var hann ólaður niður eða vopnum beitt á hann? Maður hefði nefnilega haldið að maður sem er uppdópaður af smjörsýruneyslu og eflaust lamaður að hræðslu við ofbeldisfulla hegðun konunnar, hefði átt í erfiðleikum með að fá fánann í hálfa stöng og hvað þá í heila stöng og þar að auki til þess að blakta.

Get ég fengið uppskriftina að þessari merkilegu aðferðafræði?  Því ef ég næ fullri heilsu þótt síðar verði, þá er aldrei að vita nema að mér dytti í hug að nýta mér þennan sérstaka möguleika, það er að segja, ef að mér gengur illa að fá tiltekið kyn viljugt til lags við mig.

Amen eftir efninu.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.
 

Viagra

Það fer ekki á milli mála að við stöndum frammi fyrir margfaldri kreppu og kannski verri en þeirri sem var 1929. Hætt er við því að lögin geti illa varið okkur. Segja má að um 30 manns ásamt tilteknum embættismönnum, séu eins og fallnir englar, nokkurs konar útrásar-gúrúar, sem hafa leyft sér í skjóli valds, að féfletta þjóðina. Það er sorglegt til þess að vita þegar kjánar sem hafa ótal stórpróf á rassinum, leyfa sér að hugsa fyrst um eigin hag en síður um annarra. Þegar við berum saman þetta og hið hroðalega stríð sem á sér stað af hendi Ísraelsmanna í Gaza, sem hefur staðið yfir í óratíma í raun þótt fyrst núna hafi virkilega soðið upp úr, þá fer ekki á milli mála að bæði á Íslandi og víða um heim, að fólk situr báðum megin borðsins. Það setur upp helgislepjuna þegar það á við en er svo að grafa undan þjóðum sínum til að fá græðgi sinni í völd og peninga fullnægt.

Til gamans vil ég fara í allt aðra sálma. Afganskur, eldri herra, á milli 80-90 ára á sér fjórar eiginkonur. Hann var í vandræðum með að hreyfa tiltekinn hluta líkamans og fékk því að gjöf frá ákveðnum erlendum aðilum, Viagra. Þetta skotvirkaði þannig að þegar lyfin voru uppurinn, ákvað guttinn að óska eftir meiru ef vera kynni að hann myndi falla í þá freistni að giftast 10 konum til viðbótar.

Síðan vil ég að lokum benda á sjónvarpsstöð sem er tiltölulega ný og heitir INN og er að mínu mati einhver stórmerkilegasta uppspretta sammannlegra samskipta sem ég hef orðið vör við í þau 40 ár sem ég hef horft á sjónvarp. Áhugaverðastur, skemmtilegastur og fyndnastur er þó sjónvarpsstjórinn sjálfur, sem kann að umgangast af stakri kurteisi og snilld, heldri menn í sjónvarpi, svo sem biskup og ráðherra, en rífur svo kjaft þess á milli og bölvar bjánum sem leyfa sér að fara rangt að landanum eða öðrum. Svona sjónvarpsstirni sem Ingvi Hrafn, er þakkarvert og ég bið hann lengstra orða að halda áfram þótt ellin sé að klóra í bakið á honum. Það er alltaf pláss fyrir stórséní sem gefa þjóð sinni góða hluti og gagnlega og hika ekki við að berjast baráttu hins réttláta manns.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.
 

Guðrún Ebba og Erla Bolladóttir

Á undanförnum dögum hafa tvö viðtöl hitt í sál mína. Það er annars vegar viðtal við Erlu Bolladóttur um ærusviptingu og ofbeldi sem hún hefur mátt þola og hinsvegar við Guðrúnu Ebbu Ólafsdóttur sem var svipt æsku sinni og sjálfsvirðingu vegna kynferðisofbeldis föður hennar. Ef við snúum okkur að Erlu þá segir það sig sjálft að það þarf ekkert mjög merkilega einstaklinga til að ráðast gegn fólki sem kann ekki fótum sínum forráð og getur illa varið sig, eins og gert var af yfirmönnum lögreglunnar á sínum tíma. Erlu var til dæmis nauðgað í fangelsi tvítugri, Sævar var beittur hræðilegu harðræði, t.d bæði einangraður og sveltur. Þar að auki áttu þessi tvö lítið nýfætt barn sem ekki síst knúði fram fáránlegar játningar í þessu Guðmundar- og Geirfinnsmáli. Á allra síðustu dögum hafa komið fram þrjár dagbækur eins fórnarlambanna í þessu máli sem ýta undir enn frekari vissu hins venjulega um sakleysi þessa fólks. Það er sorglegt til þess að vita að Sævar skuli vera látinn og því sviptur tækifæri til að sjá mannorð sitt hreinsað. Það verður að gæta varhuga við því að knýja ekki fram með rangri breytni falskar játningar. Það er hryggilegt til þess að vita að þetta mál eigi sér 30 ára forsögu, þetta verður að taka enda.

Ég vil líka ræða viðtal Þórhalls við Guðrún Ebbu, sem að mínu mati er eitt merkilegasta viðtal seinni tíma og í raun algjört tímamóta-dæmi. Sifjaspell hafa verið rædd á umliðnum árum og þrjú félög hafa verið stofnuð í kringum slíka hluti en það virðist samt vera erfitt að knýja fram staðreyndir í viðlíka málum af því að gerendurnir berjast eins og ljón fyrir rétti sínum sem ætti enginn að vera. Það að opinbera viðlíka harmleik sem Guðrún gerir þarna, undirstrikar að hún er hetja sem við eigum að hlusta á. Mér finnst í sjálfu sér ekkert dularfullt við það að fólk sem verður fyrir álíka níðingsskap, finni sorgum sínum farveg í formi ávanabindandi efna þar sem skömmin sem gerendur ýta undir er svo mikil að fólk getur ekki horfst í augu við sannleikann. Sumir gagnrýna kannski að það séu aðeins 12 ár liðin frá síðasti brotinu og var Guðrún þá fullorðin og biskup eldri maður. Skýringin er samt sú að Guðrún varð fyrir huglægu afturhvarfi sem gerði hana að lítilli stúlku í höndunum á þessum grimma ofbeldismanni. Ég vil hvetja alla þá sem álíta sig og trúa því að þeir hafi verið misrétti beittir af hvaða tegund sem er, að rísa upp og láta koma fram við þjóðina hvað þeir hafa mátt sætta sig við, hvort sem er af höndum náinna eða óskyldra.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.
 

Embættismenn Reýkjavíkur

Ég veit ekki hvort að fólk gerir sér grein fyrir því en í dag er ein hreinasta borg veraldarinnar álitin vera Singapúr. Vafalaust finnst mörgum eins og mér eitthvað ótrúlegt við þetta en er samt satt og rétt. Ekki var fyrir löngu haldið uppá með viðhöfn og væntanlega tilheyrandi veitingum, hundrað ára afmæli borgarstjóraembættis Reykjavíkur.

Eins og þjóðin veit þá hafa verið um 19 borgarstjórar frá upphafi og á árum áður voru þeir langtímum saman í embættum en í seinni tíð alltof margir og endalaus skipti. Í dag höfum við frábæran mann sem borgarstjóra, það er Ólafur F. Magnússon sem að mínu viti er drengur góður, einkennilega sannur, velviljaður, hlýr, ákveðinn og stöðuglyndur, einstakur embættismaður sem hefur gegnt ýmsum störfum í þágu hins opinbera í langa hríð. Þessi einstaki maður mun kannski þurfa að víkja sem ég vona þó ekki, því að mér líkar vel við verkin hans þó svo að ég hafi á árum áður verið í framboði fyrir allt annan stjórnmálaflokk.

Ekki finnst mér ósennilegt þó þessi öðlingur hafi átt þátt í því að Jakob Frímann Magnússon var valinn til þess að hafa áhrif innan borgarinnar sem yfirmaður sem á að stýra og stjórna alls kyns hlutum sem verða örugglega í þágu borgarinnar. Þó ég vilji síður landshlutatengja getu manna þá vil ég benda fólki á, þó ég sé ekki alviss, að ég veit ekki betur en að Jakob Frímann sé kominn af stólpakyni af Kjalarnesinu, fólki sem kunni að draga björg í bú og gera mikið úr litlu. Að eiga svona gen í fararteskinu hlýtur að vera af hinu góða. Jakob Frímann Magnússon er ekki síður en borgarstjórinn, eins og fæddur til embættisverka. Svona menn eins og þessa tvo, á að virkja og styðja en ekki nudda upp úr hvers kyns óhróðri eins og hefur verið gert við þá báða á sitthvoru tímabilinu og verður að teljast óviðeigandi, siðblint og ótrúlega andstyggilegt. 

Ég mótmæli framferði stórs hluta þjóðarinnar á kröftugan og ákveðinn hátt því ef við erum svo heppin að hitta fyrir drengi góða í embættisstörf eigum við frekar að hvetja þá til dáða og örva á öflugan og jákvæðan hátt, í raun umvefja þá heldur en að fótum troða þá og vinna markvisst gegn þeim til þess að hrekja þá  úr embætti. Upp með Jakob og Ólaf og alla aðra embættismenn sem vilja þjóðinni vel og hafa löngun og þor til að standa staðfastir við hlið þeirra sem bæði minna mega sín eða eiga eitthvað sem skiptir máli. Því öll þurfum við að finna hlýju og persónulegan áhuga fyrir velferð okkar og frama og það er það sem þessir menn geta og vilja.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.

(Birtist í Velvakanda Morgunblaðsins 26. maí 2008)
 

Eru Íslendingar eitthvað betri?

Ég er nú svo barnaleg að hafið staðið í þeirri meiningu fram að þessu að stórglæpir ættu sér stað einungis erlendis, í bíómyndum eða á einhverjum þeim vettvangi sem væri fjarri íslensku þjóðinni.  Nauðgarar, misindismenn, kynferðisafbrotaaðilar og stórþjófar eru bara alls ekki endilega einhverjir útlendingar eins og við viljum telja okkur trú um . Bara hér á Íslandi hafa verið kærðar 25 nauðganir á síðasta ári og þar koma einungis 9 útlendingar við sögu. Hvað þýðir þetta?  Að meirihluta þessa brotamanna eru Íslendingar, hvort sem okkur hentar eða ekki að viðurkenna það. Það er eðlilegt að við álítum að allt vont komi erlendis frá, því allt sem flutt er í fréttum, héðan eða að utan, er meira minna í öfugstreymi við það sem er gott og grandvart.

En maður líttu þér nær. Bara á Íslandi er stöðugt verið að áreita t.d. börn, og ekki einungis þá af hendi ókunnugra heldur líka af þeim sem búa innan veggja heimilanna og þá er erfitt að sækja til saka. Slíkt sifjaspell er falinn glæpur sem upprætist sjaldan en eyðileggur líf þolandans jafnvel varanlega og er ófyrirgefanlegur og óréttlætanlegur risaglæpur. Er svo ekki eitthvað sérstaklega ógeðfellt við það að fullorðnir menn skulu leyfa sér að sitja fyrir börnum fyrir utan skólalóðir, verslanir, heimili, leikskóla og út um allt í ytra umhverfi okkar, bíðandi eftir tækifærum til að tæla eða forfæra börnin?

Ég segi: útlendingar kunna sumir að vera slæmir en Íslendingar eru það ekki síður. Það þarf að uppræta alla glæpi hvar sem þeir eru. Við höfum ekkert að gera við þann óþrifnað sem í glæpamanninum finnst.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.

(Birtist í Velvakanda Morgunblaðsins 18. janúar 2008)



Af efnhagshruni og lestraráhuga

Eins og þjóðin veit þá hafa farið fram Alþingiskosningar sem eru afleiðing þessa stórfellda hruns sem hefur orðið á efnahag þjóðarinnar. Deila má um það sem hefur áunnist þessa mánuði frá hruni og þá 80 daga sem stjórnin hefur verið völd. Hvort eðlilegra hefði verið að kjósa annaðhvort fyrir stjórnarmyndun eða strax í haust ætla ég ekki að leggja dóm á, en vona bara að háttvirtur forsætisráðherra og háttvirtur fjármálaráðherra sem stjórna þessum tveimur flokkum sem sigruðu í kosningunum, komið sér saman um hvernig hægt er að sameinast um Evrópumálin.

Efnahagshrun breytir ýmsu til hins verra í okkar annars ágæta samfélagi. Fall fyrirtækja hefur aukist, hrun heimilanna er umtalsvert og kemur ekki síst fram í að hér eru um 20 þúsund manns atvinnulausir. Ég óttast að það geti farið svo að andlega reyni þetta svo mikið á, að bæði börn og fullorðnir þurfi sérstaka gæslu því ekki er ótrúlegt þó að geðheilsan kunni að aflagast við viðlíka. En það sem er gleðilegt ásamt ýmsu öðru sem vert er að hafa í huga, þá hefur komið í ljós við rannsóknir að lestraráhugi barna er að stóraukast. Það þýðir að þau eru að fara frá tölvunum og sjónvarpi og öðru því sem hefur því miður haft veruleg áhrif á blessuð börnin og alls ekki alltaf til góðs. Ég minnist þess úr minni fortíð að hafa legið á bókasafninu og náð þeim áfangasigri að lesa nánast upp til agna allar deildir. Eins gerði dóttir mín og þetta er það sem hefur þrifist með þjóðinni, bæði lestur og skriftir sem eru enn þá í öndvegi hafðar.

Ekki fyrir löngu þurfti ég á sérstakri þjónustu gleraugnagúrúa vegna gleraugnaspanga sem ég nánast fékk í arf frá öðru landi. Aftur og aftur fór ég til Pro-optic í Kringlunni þar sem að störfum eru einstakir aðilar og afar umburðarlyndir. Þeim tókst með gríðarlegri fyrirhöfn að laga þessar átakanlegu spangir mínar og ef ég þarf að breyta um síðar þá mun ég halda mig við Ísland. Því það er sanngjarnara fyrir forsvarsmenn gleraugnaverslana.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.

Landsdómur

Það er svo furðulegt að lesa fréttir vikunnar að mann rekur í rogastans. Hvernig leyfa menn sér að troða upp með handónýt og gömul lög eins og Landsdómslögin eru og ætla sér að klekkja á háttvirtum ráðherrum með viðlíka fáránleika eins og stendur til. Ég er alfarið á móti þessu. Við eigum að eyða tíma, þreki og vinnu í að taka í rófu þessara ofur-siðblindingja sem settu þjóðina á hausinn. Einstaklingar sem eru dómgreindarlausir, sjálfelskir eiginhagsmunaseggir og þroskalitlir fáráðlingar. Þessa menn þarf að kalla til ábyrgðar og helst að koma fyrir sem fyrst í eins litlum klefum í fangelsum landsins og hægt er.

Það sem hvað hæst hefur borið á góma undanfarnar vikur er það öngþveiti sem skapaðist í kringum Jóhönnu Sigurðardóttur á ferðalagi hennar um Færeyjar. Hvernig leyfa menn sér að gera lítið úr því hvaða lífsförunaut við veljum sjálfum okkur til ánægju og styrktar? Það er alrangt að halda að slíkt val byggist eingöngu á því sem hefðin segir til um. Við getum valið hvern þann ævifélaga sem við kjósum, viljum og eigum samleið með án tillits til, til dæmis, kyns eða hörundslitar. Jóhanna hefur sýnt það með þrekvirkjum sínum áður en hún varð forsætisráðherra og nú, að hún er fullfær um að velja það sem að fer best að hennar löngun og vilja. Áfram Jóhanna, þinn tími er kominn.

Hvað varðar fátækt í landinu er ég eins orðlaus og frekast má vera. Nauðungarsölur alls staðar, matarskortur og margt fleira. Menn eiga ekki að misbjóða hver öðrum. Við eigum ekki að ganga á rétt þeirra sem minna mega sín til að upphefja einhverja aðra. Ég sting upp á því að farið sé í vasa þeirra aðila sem eiga meira en nóg af seðlum og dreifa þeim til þeirra sem ekkert hafa og finna til vonleysis og depurðar. Í burt með fátæktina og inn með samúðina og samhjálpina. Jöfn kjör allra, þannig vill forsjónin að við lifum.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.


Pólitík

Nú er sól að rísa og er það vel, því að auðvitað hefur myrkrið áhrif á flesta þó sumir vilji ekki við það kannast.

Þegar litið er í kringum sig er manni í raun brugðið, ekki síst vegna þess að ungliðahreyfing vinstri manna leyfði sér að standa öskrandi og æpandi, baðandi út öllum öngum, reynandi að púa niður þennan yndislega mann sem Ólafur F. Magnússon er, bara af því að hann hefur farið í gegnum tímabundið myrkur sem afleiðing af erfiðum hjónaskilnaði. Hvað er óeðlilegt við það þegar stór hluti þjóðarinnar þarf á hvers kyns geðlæknishjálp að halda einhvern tímann ævinnar? Við höfðum Dag og hans fólk í 3 mánuði og þar sem hann er sérstakur vinur Ólafs hef ég ekki trú á því að hann beri ábyrgð á þessum skrílslátum og hafna því alfarið.

Ef að fólk vill ota sínum tota og breiða úr sér eins og þessi ungmenni gerðu, þá ættu þau að hafa vit á því að gera það einhvers staðar annars staðar en á pöllum Alþingis. Því eitthvað verður að vera heilagt í þessu annars ágæta samfélagi eða er það ekki?

Svo út í aðra sálma og óskylda. Árið 2005 var svifrykið í 56, árið 2006 í 47 og nú hefur það lækkað í 42, þetta er af hinu góða því rólega erum við að þrýsta burt nagladekkjunum sem bera mesta ábyrgð á þessu hættulega ryki sem eyðilagt getur öndunarfæri fólks. Það er gott að eitthvað er að lagast í þessu þjóðfélagi þótt að pólitíkin undanfarið hafi verið til háborinnar skammar.

Jóna Rúna Kvaran,
Blaðamaður og rithöfundur.

(Birtist í Velvakanda Morgunblaðsins 7. febrúar 2008)

 

Póstur til Jónu Rúnu